Omphalocele is een afwijking waarbij de lever, darmen of andere organen van de baby, via de navel, buiten de buikwand steken. Gelukkig zijn de organen meestal bedekt met een doorzichtige zak die in de meeste vallen gesloten blijft. Naast de darmen kunnen ook de geslachtsorganen of maag in deze uitstulping terecht komen.

Dit fenomeen ontstaat tussen de 6de en de 10e week van de zwangerschap wanneer de darmen langer worden en ze uit de buik in de navelstreng geduwd worden.

Op de 11^e week keren de darmen normaal terug naar hun originele plaats maar wanneer dit niet gebeurt ontstaat er een omphalocele die kan variëren in grootte.

Omphalocele kan zorgen voor een abnormale vorming van de borstkas. De organen in de buik geven steun bij de groei van de borstkas maar als die organen niet op de juiste plaats zitten, ontwikkelt de borstkas niet op de juiste manier. Hierdoor hebben de longen minder plaats en kunnen ze ook niet goed ontwikkelen, waardoor deze baby’s soms moeite hebben met ademhalen.

Daarnaast moet men zorgen dat de zak rond de organen niet breekt anders vormt dit een gevaar voor infectie. Waar vooral op gelet moet worden is dat er geen enkel orgaan gekneld raakt, want anders kan dit de bloedstroom beïnvloeden waardoor het orgaan kan beschadigd worden en afsterven.

Deze aandoening komt voor bij ongeveer 1 op de  5300 zwangerschappen. De meeste baby’s die geboren worden met deze aandoening hebben ook andere geboorteafwijkingen zoals neurale buisdefecten, chromosomale afwijkingen of hartafwijkingen.

De diagnose wordt gesteld a.d.h.v. echografie waarbij men de uitpuilende organen kan opmerken met een membraan rond. Wat opvalt is dat de aanhechting van de navelstreng verder van de buikwand af ligt. Veel vruchtwater en vochtophoping in de buik van de baby kunnen aanwezig zijn.

Oorzaken en risicofactoren

De oorzaak is meestal onbekend. Soms wordt een omphalocele veroorzaakt door een afwijking in de genen of chromosomen maar het kan ook beïnvloed worden door de moeder haar levensomstandigheden of omgevingsfactoren.

Onderzoek toont aan dat volgende factoren een invloed kunnen hebben op het ontwikkelen van omphalocele:

• Alcohol en tabak: vrouwen die alcohol gebruiken of meer dan een pakje per dag roken hebben meer kans op deze afwijking bij de baby.
• Medicatie: vrouwen die antidepressiva nemen tijdens de zwangerschap, hebben meer kans op een baby met omphalocele.
• Vrouwen die zwaarlijvig waren vóór de zwangerschap, hebben ook meer kans.

Wat zijn de risico’s voor de baby

De prognose voor de baby hangt af van de hoeveelheid buikinhoud die buiten de buikwand kruipt en de aanwezigheid van eventuele andere afwijkingen. Meer dan de helft van de baby’s met omphalocele hebben andere geboorteafwijkingen waaronder hersenafwijkingen, een afwijkende ruggengraat, hartproblemen, maag-darmproblemen of urinewegproblemen.

Behandeling

De behandeling van de baby’s met een omphalocele hangt af van verschillende factoren:

• De omvang van het uitstulpend deel buiten de buikwand
• De aanwezigheid van andere afwijkingen
• De zwangerschapsduur

Wanneer het gaat om een kleine uitstulping van de darmen buiten de buikwand volstaat meestal een operatie na de bevalling. Hierbij wordt het uitstulpend deel terug in de buik gebracht en wordt de opening dichtgemaakt. Wanneer meerder organen buiten de buikwand treden moet de herstelling in verschillende fases gebeuren. De organen worden bedekt met speciaal materiaal en worden a.d.h.v. verschillende operaties terug in de buik geplaatst. Eens alles terug in de buik zit wordt ook de opening van de buikwand gesloten.

Terug naar hoofdpagina